‘Kinderen raken verwonderd door een andere taal’
De eerste Van Alle Talen Thuis (VATT)-tranche zit erop. In deze fase werden de deelnemende scholen tijdens vier werksessies bijgepraat over de manier waarop een meertalige boekencollectie kan worden ingezet om de taalontwikkeling bij anderstalige kinderen te bevorderen. Onder de deelnemers zitten docenten Anouk Haasnoot en Anja Boljuncic van OBS Dick Bruna in Veldhoven en Saloua Adarghal van de Islamitische basisschool Tarieq Ibnoe Ziyad in Eindhoven. Zij vertellen over hun ervaringen.
‘Dit is echt iets voor mij’, is wat Anja Boljuncic dacht toen ze hoorde over het Van Alle Talen Thuis-programma. Ze komt uit Kroatië en heeft twee kinderen, van wie haar zoon beter de Nederlandse dan de Kroatische taal beheerst: ‘Mijn man en dochter praten in onze moedertaal tegen hem, maar als ik iets serieus wil bespreken, heeft hij liever dat ik dat in het Nederlands doe.’ Als docent van groep 1/2 geeft ze les aan 23 kinderen met 9 verschillende nationaliteiten. Het programma kwam voor haar als geroepen en ze ging direct met haar leerlingen aan de slag.
Kroatische verkeersles
Zo bereidde Anja een verkeersles in negen talen voor en nodigde ze ouders uit om die les bij te wonen: ‘Ik tekende verkeersonderdelen op het raam, zoals een stoplicht en een fiets. Kinderen en hun ouders mochten dan in hun eigen taal de benaming daarnaast plakken. Ik zag kinderen van vier jaar in hun thuistaal schrijven. Misschien weten ze niet wat er staat, maar ze waren zo trots om hun afkomst te laten zien. Een meisje dat iedere dag te laat komt, was nu een kwartier te vroeg. Zó enthousiast.’
Turkse groep 8-leerling leest prentenboek voor
Dat enthousiasme zag ook Saloua Adarghal bij haar leerlingen uit de schakelklas van groep 2 toen op haar initiatief een Turkse leerling uit groep 8 een prentenboek in zijn eigen taal voorlas. ‘Je zag aan de leerlingen dat het nieuw was voor ze. Ze wisten niet wat ze hoorden. De jongen uit groep 8 was ook zó trots, die zag je gewoon opleven.’ Het is een goed begin, want op het gebied van meertalig voorlezen liggen er nog veel kansen, zegt Saloua: ‘Die vertaalslag moet nog gemaakt worden. Kinderen denken dat ze hun thuistaal niet mogen spreken. Op dit moment zijn we de informatie aan het verzamelen en schrijven we een plan van aanpak. Na de zomer brengen we dat in de praktijk en betrekken we ook de ouders erbij.’
Moedertaal als kapstok
Bij OBS Dick Bruna zijn er afgesproken plekken waar kinderen in hun thuistaal met elkaar kunnen praten. ‘Deze sessies hebben ons echt verder geholpen’, zegt Anouk Haasnoot. Zij doceert groep 3 en 6 en houdt zich als leesexpert bezig met de leesproblematiek- en bevordering bij jonge kinderen. Anouk trekt een belangrijke les uit de VATT-tranche: ‘Eerder waren we van mening dat we alle leerlingen zo goed mogelijk moesten onderdompelen in de Nederlandse taal. Als kinderen in hun thuistaal met elkaar spraken, staken we daar een stokje voor. Dankzij deze cursus weten we dat het stimuleren van het gebruik van de moedertaal leerlingen een kapstok geeft om Nederlandse woorden aan op te hangen.’
Samen met haar collega’s is Anouk al aan het werk gegaan. Zo zijn er op school een aantal plekken ingericht waar leerlingen in hun thuistaal met elkaar kunnen praten. Ook stimuleren ze anderstalige kinderen boeken voor te lezen in hun eigen taal. Anouk: ‘Kinderen zijn dan echt verwonderd. Eerst was er een schaamtegevoel omdat ze een andere afkomst hadden. Nu zie je die supertrotse blikken in hun ogen, want ze mogen er zijn.’